Lichtbruin brood met lijnzaad

Een makkelijk te maken brood dat ook heel geschikt is voor beginners. Het deeg plakt namelijk niet en is makkelijk te verwerken. 

Een belangrijke tip over het laten rijzen van brooddeeg: in onderstaand recept, en ook in mijn overige recepten, staan rijstijden. Ik zet daar altijd ± of ongeveer voor. Ik kan namelijk niet voorspellen hoe lang het deeg bij een ander moet rijzen. De rijstijden in het recept zijn dan ook een indicatie. Hoe snel of langzaam deeg rijst hangt mede af van uiteraard de gebruikte hoeveelheid gist maar ook van de deegtemperatuur en de omgevingstemperatuur. Mijn recepten gaan uit van rijzen op kamertemperatuur en die is bij mij rond de 21 graden. Is bijvoorbeeld de omgevingstemperatuur waarop je het deeg laat rijzen warmer dan zal het deeg sneller rijzen (en andersom). Kijk dus naar en voel aan het deeg. Het deeg is altijd leidend en niet de tijden die in een recept staan! Als je deeg te lang laat rijzen, dan zal het inzakken. Bij de 1e rijs/bulkrijs is dan niet meteen een probleem (tenzij je het echt veel te lang hebt laten rijzen). Een te lange 2e rijs/vormrijs is wel een probleem: het deeg zakt in met als gevolg een plat en meestal ook een compact brood.

Ik heb het brood in een groot bakblik van 30 x 11,5 x 9 cm gebakken. Wil je een kleiner of groter brood bakken en/of heb je een andere maat bakvorm dan kun je met behulp van de bakkersformule van dit brood alles omrekenen.

De formule van dit brood:

56,9% tarwebloem / 43,1% volkorenmeel / 4,3% lijnzaad / 1,2% instant gist / 1,7% zout / 62% water / 5,1% zonnebloemolie.

In dit recept op mijn blog staat uitgelegd hoe je een recept naar een groter of kleiner formaat kunt omrekenen en op de website van Bakkerij Rémon staat een handige rekenmachine om een recept uit te rekenen vanaf een formule.

In mijn boeken Brood uit eigen oven en Brood 2 uit eigen oven staat uitgebreid beschreven hoe je met de bakkersformule kunt rekenen. Aan de hand van voorbeelden leg ik het je uit. Mijn boeken zijn in iedere boekwinkel te koop/te bestellen en online o.a. bij Bol te bestellen (zie de links naar mijn boeken bij Bol in de rechterkolom).

Lichtbruin brood met lijnzaad

• 330 gram tarwebloem
• 250 gram volkorenmeel
• 25 gram lijnzaad
• 7 gram instant gist
• 10 gram zout
• 360 gram water, 20 - 25 °C
• 30 gram zonnebloemolie
• broodbus van 30 x 11,5 x 9 cm, ingevet

Werkwijze deeg kneden in een standmixer/spiraalkneder/broodbakmachine: Doe alle ingrediënten bij elkaar in de kom. Kneed met de deeghaak in 10 - 15 minuten tot een soepel deeg. Tip: Vet je handen als je het deeg uit de machine haalt in met een beetje olie dan plakt het niet aan je handen. Het deeg is goed gekneed als je er een vliesje van kunt trekken. Zie dit filmpje.

1e rijs: Vorm een bal van het deeg en leg de deegbal in een licht met olie ingevette kom, 1 keer draaien zodat alle kanten met een beetje olie bedekt zijn. Dek de kom af (bv met een douchemuts). Laat het deeg in ± 60 minuten in volume verdubbelen. Het deeg is goed als je er met een vinger in prikt en het gat zichtbaar blijft.

Vormen: Laat het deeg uit de kom op de werkplek vallen (eventueel werkplek eerst met een klein beetje bloem bestrooien of heel licht met olie invetten). De mooie kant van het deeg ligt nu op het werkoppervlak. Druk de lucht uit het deeg en vorm het tot een bal door de zijkant van het deeg rondom naar het midden te vouwen. Draai de deegbal om en laat afgedekt ± 20 minuten rusten. 

Na deze rusttijd is het deeg makkelijker te vormen. Vorm er vervolgens een busbrood van: 

• druk of rol het deeg uit tot een rechthoek;
• vouw de rechterkant tot net over het midden van het deeg, doe hetzelfde met de linkerkant;
• druk het deeg weer plat (tot breedte van het bakblik); 
• rol het deeg vanaf de bovenkant stevig op en druk de naad dicht;
• leg het deeg met de naad naar beneden in het ingevette bakblik.

Klik hier voor een filmpje of hier voor een fotoserie.  

2e rijs: Dek het deeg af en laat het op kamertemperatuur in ± 60 minuten rijzen tot bijna dubbel volume. Het deeg is goed gerezen als je er met een vinger op duwt, de afdruk even zichtbaar blijft en dan langzaam terugveert.

Oven voorverwarmen: Verwarm tijdens de 2e rijs de oven voor op 220 ºC (boven-/onderwarmte).

Bakken: Bak het brood 20 minuten en verlaag dan de temperatuur naar 200 ºC. Bak het brood in nog ± 20 minuten gaar en bruin (totale baktijd 40 minuten). Los het brood direct na het bakken uit het bakblik en laat het op een rooster afkoelen.

Zachte witte broodjes (3)

In deze zachte witte broodjes wordt honing verwerkt. In het oorspronkelijke recept wordt 60 ml (4 eetlepels) honing gebruikt, maar dat vond ik wat te veel van het goede. Het kan uiteraard wel, maar dan worden het zoete broodjes en dat was niet mijn bedoeling. Door minder honing te gebruiken zijn ze zowel met hartig als zoet beleg lekker. Ze laten zich ook perfect invriezen. In het deeg wordt boter èn shortening gebruikt. Ik gebruik daarvoor Crisco. Crisco is 100% plantaardig vet en bevat in tegenstelling tot margarine en boter geen vocht (boter/margarine bevat ong. 20% vocht). In Nederland is shortening van het merk Crisco bij o.a. de Jumbo te koop en online te bestellen. Als je het niet kunt krijgen gebruik dan margarine of gebruik alleen ongezouten boter (totaal 50 gram).

Zachte witte broodjes (12 - 14 stuks)

• 340 gram volle melk
• 25 gram ongezouten roomboter
• 25 gram Crisco (of margarine of boter)
• 2 eetlepels/30 ml vloeibare honing
• 550 gram tarwebloem
• 7 gram instant gist
• 11 gram zout

Deeg kneden in een standmixer: Breng de melk in een steelpannetje of in de magnetron tot net tegen de kook aan. Doe de melk samen met de boter, Crisco en honing in de kom. Roer tot de boter en Crisco zijn gesmolten. Voeg 250 gram tarwebloem toe en mix met de platte klopper goed door elkaar. Laat het mengsel afkoelen. Het mag niet warmer zijn dan 40 °C als de gist erbij gaat.

Doe de gist erbij en mix (nog steeds met de platte klopper) goed door elkaar. Laat 15 minuten staan. Voeg de rest van de bloem en het zout toe. Verwissel de platte klopper voor de deeghaak en kneed het deeg  in ± 10 minuten tot een soepel deeg dat van de wand loslaat, het mag nog iets aan de bodem kleven. Het deeg is goed gekneed als je er een vliesje van kunt trekken.

1e rijs: Vorm een bal van het deeg en leg de deegbal in een licht met zonnebloemolie ingevette kom, 1 keer draaien zodat alle kanten met een laagje olie bedekt zijn. Dek de kom af en laat het deeg op kamertemperatuur in ± 60 minuten tot dubbel volume rijzen.

Vormen: Stort het deeg op een licht met zonnebloemolie ingevette werkplek. Verdeel het met een deegsteker in 12 - 14 gelijke stukjes en maak er bolletjes van. Laat de bolletjes ± 10 minuten afgedekt liggen en bol ze dan nog een keer goed op. Leg ze enkele centimeters uit elkaar op een met bakpapier of bakmatje beklede bakplaat. (Ik verdeel de broodjes over 2 bakplaten en bak ze na elkaar).

2e rijs: Dek de bolletjes af en laat ze op kamertemperatuur in 45 - 60 minuten tot bijna dubbel volume rijzen. Het deeg is goed als je er met een vinger op drukt, de indruk even zichtbaar blijft en dan langzaam terug veert.

Oven voorverwarmen: Verwarm tijdens het rijzen de oven voor op 190 ºC (boven-/onderwarmte).

Bakken: Bak de broodjes in ± 14 minuten gaar en bruin. Laat ze op een rooster afkoelen.

Bolognesesaus (2)

Ja, daar ben ik weer. Een weekje weg van de computer doet een mens soms goed. Bovendien heb ik allerlei andere dingen aan mijn hoofd die ook aandacht behoeven. Juist met dit koude weer kregen we problemen met de verwarming en ons waterbed ging lekken (lachen mag hoor, hebben wij ook gedaan). Dat betekent verwarmingsmonteurs over de vloer, op zoek naar een nieuw bed en ach laten we gelijk maar de hele slaapkamer opknappen, dus ook op zoek naar nieuwe vloerbedekking en nieuwe kasten en potten verf kopen. Ook moest ik na twee heerlijke weken kerstvakantie weer aan het werk en dat viel even tegen. Het koste me moeite om over te schakelen van alles rustig aan doen naar weer haasten en rennen. Gekookt en gebakken heb ik natuurlijk wel, maar tot gisteren geen nieuwe dingen bedacht en/of uitgeprobeerd. Met dit prachtige koude winterweer kwam er natuurlijk Erwtensoep en Zuurkool op tafel en het Speltbrood met sesamzaad, Meergranenbrood en de Witte broodjes met semolinameel gingen ook in de herhaling.

Gisteravond maakte ik deze pastasaus en zoonlief en echtgenoot vonden hem erg lekker (met andere woorden: deze mag ik vaker maken en het mag op mijn weblog). Ik vond de saus trouwens ook lekker.

Bolognesesaus

• 1 eetlepel olijfolie
• 200 gram (dikke plak) pancetta, in reepjes (of gerookt ontbijtspek)
• 2 uien, gesnipperd
• 1 grote teen knoflook, gesnipperd
• 500 gram half om half gehakt
• 400 ml runderbouillon
• 2½ dl droge witte wijn
• 1 blikje tomatenpuree van 140 gram
• 1 theelepel gedroogde Italiaanse kruiden
• vers gemalen peper
• 2 dl slagroom
• 2 eetlepels peterselie, fijn geknipt

Verhit in een grote braadpan met dikke bodem de olijfolie, voeg de pancetta toe en bak zachtjes uit. Voeg de ui en knoflook toe en bak glazig. Voeg het gehakt toe en bak het rul.

Voeg de wijn toe en laat wat inkoken, voeg vervolgens de bouillon, tomatenpuree, Italiaanse kruiden en wat peper toe. Laat zonder deksel ± 30 minuten zachtjes koken, zodat een dikke saus ontstaat. Roer er als laatste de slagroom door. Maak op smaak met peper (zout is meestal niet nodig omdat de pancetta en bouillon ook al zout zijn) en peterselie.

Serveren met al dente gekookte pasta en bestrooi aan tafel met vers geraspte Parmezaanse kaas.

Foodblog-event december: cranberries - Round-up

Een paar weken geleden kondigde ik het Foodblog-event december aan, met als thema Cranberries. Daarin de oproep aan alle Nederlandse foodbloggers om deze maand over cranberries te schrijven. Ook als je geen weblog hebt kon je meedoen door de je recept naar mij te mailen.

Complimenten voor alle foodbloggers en degenen die geen weblog hebben maar toch hun favoriete cranberryrecept willen delen met heel Nederland! Het resultaat: 26 verschillende recepten waarin op één of andere manier cranberries verwerkt zijn. Ik hoop dat ik niemand vergeten ben, mocht dat wel zo zijn stuur me dan even een mail. Iedereen heel erg bedankt voor het meedoen!

Het stokje wordt overgenomen door Mister Ooijer die voor het Foodblog-event Januari voor het thema het lekkerste familierecept heeft gekozen.

Maaike van Kessel is gek op vruchtenvlaai, het liefst van gistdeeg en met een raster met grove suiker. Met cranberries, rode port en de nodige suiker maakte ze deze heerlijke frisse Cranberry-vlaai.

Hilde van Hilde's webhoekje bakte een niet zo traditionele Kerststol met cranberries, blauwe bessen en kersen. Ze gebruikte daar een in Duitsland gekochte 'stollenbakvorm' voor. Handig!

Lien van Notitie van Lien haalde haar slowcooker weer eens uit de kast en maakte daarin deze Cranberry saus met limoen. Deze saus kan uiteraard ook in een gewone pan gemaakt worden.



Koken in de buurt maakte een Cranberry-rode vermouth sorbet. Erg lekker bij een voorgerecht met een uitgelezen charcuterie van wild of bij een dessert van pittige kazen. Of maak er een spoom van met niet te droge sekt of andere bubbelwijn.

Danielle van Puur Culinair kookte met verse cranberries Cranberryjam en bakte met gedroogde cranberries Kerststerren met zaden en cranberries.



Petra de Hamer is eigenlijk geen foodblogger maar kon het toch niet laten (zoals ze zelf zegt) om een recept voor een lekker drankje met Ketel 1 of andere jenever en Canadian Red cranberrysap in te sturen. Proost!

Marjoke van Company in my Kitchen is een Nederlandse foodblogger die in het Engels schrijft. Nou vooruit, omdat het zulke lekkere recepten zijn :-):
Cranberry sauce en

Cranberry Crumble Coffee Cake




Mister Ooijer verraste zichzelf met een Lamshaasje met Cranberry-saus en maakte ook nog Zeeuwse zuurkool met Terschellinger cranberries. Lijkt me echt heerlijk!


Gerrit Jan van Eetschrijven was eigenlijk te laat met zijn inzending, maar zo'n fantastisch recept kan ik toch niet overslaan? En passant leert hij zijn lezers hoe je een perfecte soufflé maakt: Soufflé van cranberry met coulis en champagne.

Lizet Kruyff van de Spinazieacademie was het bijna vergeten, maar bakte op de valreep deze frisse Cranberry beignets. Ze snoepte ze vervolgens op bij een glaasje wijn.


Edith van Edith's Digitale kookboek maakte Cranberrysaus en serveerde die bij twee heerlijke patés van de slager.

Ook mensen zonder weblog hebben gehoor gegeven aan mijn oproep om recepten in te sturen:

Truus Hermkens stuurde haar favoriete recept voor scones in:
Scones met cranberries en kokos

• 270 gram tarwebloem
• 65 gram (riet)suiker
• 1 ½ theelepel bakpoeder
• 1 theelepel cardamompoeder
• ½ baking soda
• ¼ theelepel zout
• 85 gram koude ongezouten roomboter, in kleine blokjes
• 1 ei
• 120 ml karnemelk
• 1 theelepel vanille extract
• 120 gram cranberry s
• 30 gram kokos meel

Verwarm de oven voor op 200 ºC.

Doe de bloem, suiker, bakpoeder, cardamom, baking soda en zout in een kom. Verdeel de boter in klontjes over het bloemmengsel en snijd met twee messen of een pastryblender tot de grootte van een erwt. Dit gaat ook heel goed met de platte klopper van de KitchenAid: bloemmengsel in de kom doen en met de platte klopper op stand 2 in ± 2 minuten de boter erdoor mengen. De stukjes boter worden dan kleiner, maar moeten wel zichtbaar en herkenbaar blijven.
Klop het ei en het vanille extract door de karnemelk en voeg aan het bloemmengsel toe. Snel erdoor roeren (met een houten lepel of platte klopper van de KA) totdat alles net gemengd is.
Als laatste de kokos en de cranberry’s er door roeren.
Met een ijsbolletjestang bolletjes deeg scheppen in muffinvormpjes (gaat ook gewoon met een lepel maar dit werkt bij mij altijd het prettigst). Ongeveer 20 minuten gaar en bruin bakken.

Lucy Cornelese stuurde twee overheerlijke recepten in:
Cranberry-fudge
Ingrediënten:

• 300 gr witte chocolade
• 300 gr gezoete gecondenseerde melk (blikje Nestlé)
• 30 gr ongezouten roomboter
• 80 gr gedroogde cranberries in kleine stukjes gesneden
• een platte vierkante of rechthoekige vorm (ik gebruikte 24x10cm) bekleed met bakpapier

Bereiding:
Verwarm in een pannetje op een heel klein pitje (of au bain marie) de gecondenseerde melk en de roomboter, roer zodra de vloeistof warm is geworden de in stukjes gebroken witte chocolade erdoor. Zodra de chocolade is opgelost, de pan van de warmtebron afhalen en de stukjes cranberry erdoor roeren. Stort de fudge in de vorm, stijk de bovenkant glad en zet in de koelkast. Na een nacht in de koelkast is de fudge voldoende opgesteven om in blokjes te snijden met een warm mes.

Cranberry-likeur
Ingrediënten:

• 2 zakken verse cranberries van 340 gram
• 400 gr suiker
• 50 gr water
• 1 fles (goedkope) wodka van 0,7 ltr
• schil van 2 biologische sinaasappels
• 1 grote goed af te sluiten glazen (weck-)pot

Bereiding:
Hak de cranberries in stukken in een blender (of met de hand). Schil de goed schoongemaakte sinaasappels met een dunschiller zodat er geen wit meekomt. Doe alle ingrediënten in de glazen pot. Laat de drank minimaal 6 weken trekken op een donkere plaats. Schud de pot regelmatig zodat de suiker oplost. Proef na ongeveer 6 weken of de drank zoet genoeg is, doe er anders nog wat suiker bij. Zeef (als alle suiker opgelost is) de drank door een stuk kaasdoek en doe hem in een mooie karaf. Deze drank blijft zeker een jaar goed van smaak en wordt zelfs iets beter als je hem na het zeven nog even laat rusten.
Heerlijk als aperitief bij de koffie.

Griet de Groote stuurde een recept voor een
Sorbet van cranberries

• 340 gr cranberries
• 315 gr suiker
• 195 g vers sinaasappelsap (ongeveer 4 sinaasappelen)
• 160 g vers citroensap (ongeveer 4 citroenen)

Een grote pot nemen en de cranberries onder water zetten. Koken tot de cranberries beginnen open te springen.
Afgieten en de cranberries door een roerzeef draaien.
De suiker onder de nog warme cranberries mengen. Als de suiker opgelost is, het citroensap en sinaasappelsap eronder mengen.
Laten afkoelen. Daarna in de ijsmachine laten draaien.

Patricia Willems, zelf ook een 'bakfanaat', bakte heerlijke
Havermuffins met cranberries

• 230 g bloem
• 230 g donkerbruine basterdsuiker (ik heb rietsuiker gebruikt)
• 1 theelepel bakpoeder
• 1 theelepel kaneel
• 20 gram tarwezemelen (ik heb haverzemelen gebruikt)
• 20 gram havervlokken
• snufje zout
• 1/4 liter karnemelk
• 2 losgeklopte eieren
• 1 3/4 dl plantaardige olie (ik gebruik arachide-olie)
• 200 gram cranberries (bij mij hebben ze een nachtje geweekt in sinaasappelsap)

Verwarm de oven voor op 175 gr C.
Vet een muffinbakplaat met 12 vormpjes in met boter (ik doe er gewoon die papieren cupjes in)
Vermeng de droge ingrediënten met een lepel in een middelgrote kom. Klop in een grote kom de karnemelk met eieren en olie met een handmixer tot alles goed is vermengd.
Spatel het droge mengsel door het karnemelkmengsel tot alles net is vermengd. Schep de (in mijn geval uitgelekte) cranberries erdoor.
Schep het beslag in de ingevette vormpjes. Bak de muffins 20 minuten. Neem de bakplaat uit de oven en laat hem 5 minuten staan. Zet de muffins op een rooster en laat ze afkoelen.

Bewaar ze maximaal 2 dagen in een goed gesloten trommel, of 3 maanden in de diepvriezer.

Zelf heb ik als liefhebber van cranberries natuurlijk ook mijn steentje bijgedragen:


Cranberry-pecannoten swirl





Appel-cranberry compote






Kerststol met marsepein





Cake met abrikozen, amandelen en cranberries






Cranberrycompote met steranijs en gember





Panettone






Cranberry-mousse




Eet smakelijk!