Recept: Oliebollen

Bijna elk jaar bak ik op de laatste dag van het jaar dezelfde oliebollen. In 2008 week ik af van het geijkte recept en maakte ik de oliebollen van Cor en dit jaar ga ik weer een ander recept uitproberen.

Edit 12.25 uur: ik werd net door Gerrit Jan van Eetschrijven op mijn vingers getikt! Vorig jaar heb ik zijn oliebollen gebakken. Ik was het helemaal vergeten en dat terwijl ik hem over zijn recept het volgende liet weten: Gerrit Jan, complimenten voor het oliebollenrecept! Ze zijn heerlijk en veel luchtiger dan mijn eigen recept. Ik heb 2 x het recept gebakken, de 2e hoeveelheid op verzoek zonder de citroen en wat minder kaneel. Ik had nog een handje 'ready to eat' abrikozen liggen en die heb ik in kleine stukjes ook nog toegevoegd aan de tweede hoeveelheid. Ik weet nu al dat deze bollen ook aan het eind van dit jaar gebakken gaan worden :-).

Tsja, ik sta nu voor een dilemma ;-). Ga ik onderstaand recept maken of de bollen van de Eetschrijver? Misschien wel allebei?

Edit 4 januari: ik heb op oudjaarsdag zowel de oliebollen van de Eetschrijver als van Het IJs van Columbus gebakken. Het winnende recept is van de Eetschrijver! Ik heb wel - net als in 2009 - het recept iets aangepast: zonder de geraspte citroenschil en met minder kaneel.

Na een berichtje op Twitter of iemand mij kon helpen aan het ultieme oliebolrecept kreeg ik van Edith van Koken.blog.nl (die zelf nog nooit oliebollen heeft gebakken) de tip voor het boekje De Oliebol. Het boekje is geschreven door de bakkers van Het IJs van Columbus in Amstelveen in samenwerking met Paul Rodenburg. Het beschreven recept vereist met al zijn handelingen teveel ruimte voor het bestek van het boekje De Oliebol, vandaar dat -voor de puristen en gedreven hobbyisten- het recept in volle omvang (4 pagina's!) als PDF is te downloaden.


Om prima oliebollen te bakken zijn de volgende stappen vereist:
1. tijd en rust gedurende 4 uur!
2. de juiste ingrediënten
3. betrouwbare apparatuur, maar vooral:
4. een uiterst zorgvuldige wijze van werken
5. kritisch keuren van het eigen product.

Ik weet inmiddels -na lezing van het recept- wat me te doen staat :-)! Donderdagavond, 30 december, ga ik beginnen met de krenten en rozijnen in de week te zetten. Op oudjaarsdag kan dan het echte werk beginnen: de verwarming op 22 °C, alle ingrediënten klaar zetten, digitale thermometer en weegschaal onder handbereik, nogmaals alle instructies doorlezen en aan de slag!

O ja, ik ga wel een kleine wijziging in het recept aanbrengen: ik meng er ook nog wat sukade door, want dat hoort voor mij hoort in een oliebol!

Ik ben benieuwd .....

--------

PS: Het recept komt me trouwens enigszins bekend voor, ik herken het aan het feit dat ze durum meel gebruiken voor hun bollen. Als ik me goed herinner heeft hun recept - in zeer verkorte versie - al eens in de Delicious gestaan. Ik geloof niet dat dat recept precies hetzelfde was als in het boekje De Oliebol, maar het lijkt erop. Het recept uit de Delicious heb ik ook al een keer gemaakt en wij vonden ze toen erg lekker. Als ik tijd heb ga ik in de stapel kookbladen zoeken of ik gelijk heb.

Kerstmenu 2010 – 2

Gisteren wist ik nog niet wat te eten met Kerst, nu kan ik niet kiezen uit de recepten die naast me op een stapeltje liggen. Het is ook altijd wat met mij. Ga ik beproefde recepten maken of iets nieuws? De Eetschrijver twitterde gisteren dat Kerst voor hem juist de gelegenheid is om los te gaan en nieuwe dingen te bedenken. Ik ben daar een beetje huiverig voor, want als het mislukt zit je mooi met de gebakken peren! Ik twitterde vervolgens iets terug met daarin de woorden ‘perfectionistisch’ en ‘faalangst’. Nog geen minuut later kreeg ik een bericht van een faalangst expert met daarin tips om je faalangst te overwinnen. Nu heb ik helemaal geen last van faalangst (denk ik), wel soms van het feit dat ik alles goed - noem het perfectionistisch - wil doen, maar ik heb toch even gespiekt naar de tips.


Daar gaan we:

• zorg voor een goede voorbereiding
• ga niet uitstellen
• stop met doemdenken

Oké, dat is simpel, ik moet ‘gewoon’ doen in plaats van denken dat het mis kan gaan.

Inmiddels heb ik het volgende menu bij elkaar gegoogled:

1e Kerstdag
Alle gerechten zijn simpel te bereiden en kunnen voor een groot deel voorbereid worden. Voor de Bisque van Hollandse garnalen heb ik bij de groothandel een zak garnalendoppen gekocht om de bouillon mee te maken. Heel handig! Scheelt weer pellen en het is nog goedkoper ook. Om de soep mee af te maken heb ik twee bakjes Hollandse garnalen gekocht. De stoofpeertjes en cranberrycompote zijn traditie, ook dit jaar mogen ze niet ontbreken op onze kersttafel. De kalkoen gaart in de oven, handig want dat betekent dat ik genoeg ruimte heb op de kookplaat. Het recept van de rode kool is van de oma van Debby van Cookfreshfood liet ze me weten. De tiramisu klinkt wellicht oubollig of afgezaagd, maar ik kan me niet heugen dat ik het gemaakt of gegeten heb. Bovendien is het een recept van Gerrit Jan van Eetschrijven waar hij ooit een prijs mee won en waarvan hij zelf zegt dat het het lekkerste recept is dat er in het Nederlands op internet te vinden is. We zijn zeer benieuwd!

• Bisque van Hollandse garnalen
  
• Kalkoen met kastanjes en rode kool
  
• Aardappelpuree met gecarameliseerde sjalotjes
  
• Stoofpeertjes
  
• Cranberrycompote met steranijs en gember
  
• Tiramisu
  

2e Kerstdag
Deze dag is een luie dag, geen gasten aan onze dis. We maken het gezellig en houden het simpel met een Hollandse pot met een twist. De chocoladepuddinkjes, lekker nog vloeibaar binnenin, wil ik al zo lang maken en nu gaat het er dan eindelijk van komen.

• Boerenkoolstamppot
• Chocoladepuddinkjes

Ik wens al mijn lezers een hele gezellige Kerst!

Kerstmenu 2010 - 1

O jee, nog maar een paar dagen en dan is het Kerstmis. Ik heb nog geen idee wat we dan gaan eten. Het is bijna ieder jaar hetzelfde liedje, pas op het laatste moment weet ik het. In 2007 schreef ik een stukje over wat te eten met Kerst. Ik heb het net nog eens nagelezen en ik sta er nog steeds achter wat ik toen schreef. Uiteindelijk hebben we in 2007 prima gegeten en ook in 2008 hebben we heerlijk getafeld.

Vorig jaar, 2009, is weer een verhaal apart. We zijn er toen met z’n 2-en tussenuit geknepen (hèhè eindelijk kon ik dat "verplichte" kerstdiner eens overslaan) naar een hotel op Texel. Leuk hotel, we hebben het naar onze zin gehad, maar het eten was vreselijk, vooral op tweede Kerstdag. Ik kreeg er bijna de slappe lach van, zo slecht was het. Het eten op die dag bestond uit een lopend buffet. De kok had er de dag tevoren al over opgeschept: wacht maar, morgen wordt geweldig. Ja inderdaad, het was geweldig ….. slecht. Het smaakte alsof het rechtstreeks van de groothandel kwam of, dat kan ook, de kok had nog maar één grote pot van één of ander instant kruidenmengsel in zijn keuken staan en had dat in al zijn gerechten verwerkt. Of je nu een hap van de aardappelschotel nam of van de prut die gestoofde groenten moest voorstellen, alles smaakte hetzelfde. Op kerstavond kregen we (keiharde) boter uit een kuipje met de folie er nog op bij het voorgerecht, op tweede Kerstdag kregen we – ja mevrouw, zelfgemaakt! – kruidenboter. Bah, bah, na de 1e hap had ik al genoeg. Het was zeker geen boter, maar opgeklopte margarine en de kruidensmaak was verkregen door er een flinke hoeveelheid van dat gedroogde spul uit een potje voor kruidenboter door te mixen. De voorgerechten bestonden uit kleine amusebakjes met onder andere carpaccio, garnaaltjes met whiskeysaus en wat andere onduidelijke gerechtjes die ik me werkelijk niet meer kan herinneren, geen culinaire hoogstandjes. De kok stond later op de avond breed lachend in het midden van het restaurant lamsbout te snijden. Nou vooruit, de lamsbout ging wel, maar de jus/saus die hij er rijkelijk bij serveerde smaakte weer naar instant uit een zakje. Het dessert bestond uit verschillende ijstaarten en bavarois, rechtstreeks uit de verpakking op een bord gekieperd en er was een chocoladefontein met aardbeien en ananas. Toen hij vrolijk bij iedere tafel ging vragen of men genoeg had gehad, zijn we er tussenuit gepiept en zijn we in de kroeg aan de overkant lekker uit ons dak gegaan bij muziek uit de jaren van toen we nog jong waren.

Let wel: van mij hoeft ‘uit eten’ zeker niet altijd een culinair hoogstandje te zijn, maar wel vers en ‘eerlijk’ eten. In een restaurant wil ik zeker geen eten voorgeschoteld krijgen uit zakjes/pakjes/blik/instant, want dat serveer ik thuis ook niet.

Maar goed ….. nu weet ik nog steeds niet wat we gaan eten met Kerst. Wordt vervolgd ……. 1 ding weet ik al zeker, zelfs al wordt het zuurkool, het wordt lekkerder dan vorig jaar!

Mini Panettones

Mini Panettones

Biga:

• 180 gram tarwebloem
• 115 gram water, lauwwarm
• ¼ theelepel droge gist

Deeg:

• 3 eieren, samen 180 ml
• 115 gram zachte ongezouten roomboter, in stukjes
• 300 gram tarwebloem
• 60 gram suiker
• 12 gram droge gist
• 8,5 gram zout
• 2 theelepels/10 ml vanille extract
• geraspte schil van 1 sinaasappel

Vulling:

• 125 gram gedroogd/gekonfijt fruit (bijvoorbeeld rozijnen, cranberry’s, sinaasappelschil, sukade, abrikozen, vijgen)
• 125 gram chocoladedruppels

Verder:

• muffinbakvorm (voor 12 muffins), ingevet
• 12 stukjes bakpapier van 14 x 14 cm
• gesmolten roomboter om de panettones mee te bestrijken na het bakken

Maak de biga de avond van tevoren: kneed met de hand van de tarwebloem, gist en water in een paar minuten een deegje. Doe de biga in een met wat zonnebloemolie ingevette schaal (1 x draaien zodat alle kanten met een beetje olie bedekt zijn), dek af met ingevet plastic folie en laat ± 12 uur op het aanrecht staan.

Deeg in een standmixer kneden: doe alle ingrediënten voor het deeg, inclusief de bubbelende biga, in de kom. Kneed met de deeghaak in ± 15 minuten tot een soepel en licht kleverig deeg.

1e rijs: vorm een bal van het deeg en leg de deegbal in een licht met zonnebloemolie ingevette schaal, 1 x draaien zodat alle kanten met een beetje olie bedekt zijn. Dek de schaal af met een douchemuts of ingevet plastic folie en laat het deeg ±1 uur op kamertemperatuur rijzen, het zal waarschijnlijk niet in volume verdubbelen.

Vulling door het deeg werken: verdeel het deeg met een deegsteker in twee gelijke delen. Vouw door het ene stuk deeg het gedroogde fruit en door het andere stuk deeg de chocolade druppels: rol met een deegroller ieder stuk deeg uit tot een lap, verdeel daar de helft van de vulling over. Vouw de linkerkant tot net over het midden, doe dat ook met de rechterkant. De deegranden overlappen elkaar nu iets. Druk de naden dicht (met deegroller of je vingers). Draai het deeg, herhaal het uitrollen, vulling erover en vouwen nog een keer. Vorm van ieder stuk deeg een bol en laat vervolgens beide deegstukken ± 20 minuten afgedekt liggen.

Vormen: verdeel ieder stuk deeg met een deegsteker in 6 stukjes en bol ieder stukje deeg goed op. Verdeel de velletjes bakpapier over de muffinvorm en leg de bolletjes deeg erin.

2e rijs: laat de mini panettones – afgedekt - ± 2 uur rijzen of tot ze ongeveer 1½ keer zo groot zijn geworden.

Verwarm intussen de oven voor op 180 °C.

Bakken: bak de mini panettones in 15 – 20 minuten bruin en gaar. Dek als ze te snel bruin worden af met een stuk aluminiumfolie. Bestrijk de broodjes direct na het bakken met gesmolten boter. Haal ze uit de muffinvorm en laat ze op een rooster afkoelen.

Bron: Apple & Spice

Kerstbroodjes

Weer eens iets anders dan een stol, deze broodjes. Niet moeilijk om te maken, het deeg is een plezier om mee te werken. Met de vulling kan volop gevarieerd worden.

Kerstbroodjes

Vulling:

• geraspte schil van 1 sinaasappel + sap van een halve
• 4 eetlepels Grand Marnier
• 50 gram gele rozijnen
• 100 gram blauwe rozijnen
• 80 gram gedroogde cranberry’s
• 20 gram gekonfijte sinaasappelschil
• 20 gram gekonfijte citroenschil (moeilijk te verkrijgen, eventueel bij reformwinkel)
• 30 gram amandelen, grof gehakt
• ± 300 gram amandelspijs, aangemaakt met wat ei en citroensap

Deeg:

• 550 gram tarwebloem
• 11 gram droge gist
• ¼ theelepel kaneel
• 85 gram lichtbruine basterdsuiker
• 10 gram zout
• 85 gram zachte ongezouten roomboter
• 1 groot ei, losgeklopt
• 255 gram volle melk, lauwwarm

Verder:

• gesmolten ongezouten roomboter om te bestrijken na het bakken + poedersuiker of poedersuiker aangemaakt met wat water voor glazuur
• 2 ronde vormen van ± 28 cm (springvormen of vormen met losse bodem), ingevet en bodem bekleed met bakpapier, 2 vierkante vormen of een grote rechthoekige kan natuurlijk ook

Vulling: meng sinaasappelschil, sinaasappelsap, Grand Marnier, rozijnen, cranberry’s en gekonfijte sinaasappelschil en citroenschil in een schaaltje door elkaar. Zet apart tot gebruik. Hoe langer de vulling weekt hoe lekkerder ☺.

Deeg kneden in een standmixer/spiraalkneder: meng tarwebloem, droge gist, kaneel, suiker en zout door elkaar in de kom. Voeg de boter, ei en melk toe en kneed met deeghaak in ± 15 minuten tot een soepel deeg dat van de wand loslaat. Het deeg is goed gekneed als je er een vliesje van kunt trekken (neem een bolletje deeg en trek dat voorzichtig al ronddraaiend uit elkaar).

Deeg kneden in een broodbakmachine: doe alle ingrediënten in de bak van de bbm. Kneed – op bijvoorbeeld de pizzastand – in ± 15 minuten tot een soepel deeg dat van de wand loslaat. Het deeg is goed gekneed als je er een vliesje van kunt trekken (neem een bolletje deeg en trek dat voorzichtig al ronddraaiend uit elkaar). Neem het deeg uit de bbm en volg het recept hieronder vanaf de 1e rijs.

Deeg kneden met de hand: meng tarwebloem, droge gist, kaneel, suiker en zout door elkaar in de kom. Voeg de boter, ei en melk toe en roer met een pollepel door elkaar tot alle bloem bevochtigd is. Kneed in ± 20 minuten tot een soepel deeg. Voeg geen extra bloem toe, het wordt tijdens het kneden vanzelf minder plakkerig. Het deeg is goed gekneed als je er een vliesje van kunt trekken (neem een bolletje deeg en trek dat voorzichtig al ronddraaiend uit elkaar).

1e rijs: vorm een bal van het deeg en leg de deegbal in een licht met zonnebloemolie ingevette kom, 1 x draaien zodat alle kanten bedekt zijn met een beetje olie. Dek de kom af en laat het deeg in ± 1 uur op kamertemperatuur in volume verdubbelen.

Vormen: stort het deeg op een licht met zonnebloemolie ingevette werkplek en druk de lucht eruit. Rol het deeg met een deegroller uit tot een lap van ± 70 x 18 cm. Laat de vulling uitlekken en dep goed droog met keukenpapier. Verdeel de vulling gelijkmatig over de deeglap en strooi de gehakte amandelen erover. Maak een rol van de amandelspijs (even lang als de deeglap) en leg de rol in het midden van de deeglap. Rol de deeglap zo strak mogelijk op, knijp de naad goed dicht. Leg de rol met de naad naar beneden op de werkplek, snijd de uiteinden eraf en snijd de rol in 14 stukken van gelijke dikte. Leg de plakken met de snijkant naar boven in de vormen.

2e rijs: laat het deeg – goed afgedekt – op kamertemperatuur in ± 1 uur tot bijna in volume verdubbelen.

Verwarm intussen de oven voor op 190 °C.

Bakken: bak de broodjes in het midden van de oven in 15 – 20 minuten gaar en bruin. Bak als er geen twee vormen tegelijk in de oven passen, de tweede vorm direct na de eerste.
Bestrijk de broodjes direct nadat ze uit de oven komen met gesmolten boter. Haal ze uit de vorm en laat op een rooster afkoelen.

Bestrooi voor het serveren desgewenst met poedersuiker of maak een glazuur van poedersuiker en water en druppel dat over de broodjes.

De broodjes kunnen (zonder glazuur) ingevroren worden.

Bron: aangepast recept uit Good Food Magazine

Workshop/cursus brood bakken: data januari en februari 2011

De data voor de workshops/cursussen Brood bakken voor januari en februari 2011 zijn bekend.

Klik hier of op het tabblad Workshop/cursus Brood bakken bovenaan de pagina voor meer informatie, de verschillende thema's en prijzen.

4 december: antipakjesavond

Karin Luiten, ja de Karin van Koken met Karin en schrijfster van onder andere het (hele leuke) kookboek Koken met Karin - Zónder pakjes en zakjes, heeft 4 december uitgeroepen tot Nationale antipakjesavond.

Wat de bedoeling is van deze antipakjesavond? Heel eenvoudig: kook op 4 december zonder gebruik te maken van "kant en klaartjes", pakjes, zakjes, potten en/of blikken. Zoveel lekkerder en net zo makkelijk.

Schiet je niet zo gauw te binnen wat je dan zou kunnen maken? Ik help je op weg met een aantal van mijn favoriete gerechten. Allemaal snel klaar, er blijft genoeg tijd over om de laatste hand te leggen aan Sinterklaasgedichten en surprises voor pakjesavond (ja die pakjes mogen wel ...) op 5 december.

- Kip met groenten in zoetzure saus
- Thaise roergebakken kip met basilicum
- Varkenshaas in soja-/hoisinsaus
- Kip met kerrie
- Verse pasta met ei-speksaus
- Zuurkoolschotel met appeltjes uit de oven
- Rode kool met cider en appel

O ja, zelf eten we op 4 december een heerlijke Uiensoep :-).

Doe mee en kook op 4 december zonder pakjes (en de dagen daarna ook).

Recepten voor de feestdagen

Op zoek naar recepten voor de feestdagen? Bijvoorbeeld voor gevulde speculaas, een kerststol, kerstcake, oliebollen of een feestelijk voor-, hoofd, bij- of nagerecht? Klik dan op het tabblad Feestdagen boven aan de pagina.

Je kunt via het tabblad Recepten index naar nog meer recepten zoeken.