21 november 2008

Gevulde speculaas, 3 verschillende smaken

Gevulde speculaas

In het kader van “wat zal ik eens gaan doen want stel je voor dat ik me ga vervelen” bakte ik van de week drie verschillende smaken speculaas. Het basisdeeg was voor alle drie hetzelfde, maar door verschillende toevoegingen smaakten ze allemaal anders.

Ik vond ze alle drie lekker, maar dat zegt niks ….. Daarom organiseerde ik een “gevuld speculaas event” (lees: smaaktest). Dit keer waren niet mijn collega’s “de klos”, maar die van mijn echtgenoot. Ik was nieuwsgierig of een stelletje IT-ers het verschil kon proeven tussen de drie smaken. En waarachtig dat konden ze! Ze hebben zich van hun beste kant laten zien en hebben heel serieus geproefd. Dat kwam uiteraard ook door de voorwaarden die mijn echtgenoot van tevoren kenbaar had gemaakt: diegenen die er een potje van zouden maken werden direct gediskwalificeerd voor het aankomende “kerststol event” (dit event hebben ze trouwens ter plekke bedacht omdat de paasstolproeverij dit jaar helaas geen doorgang kon vinden …..) en de deelnemers moesten alle drie de smaken proeven anders mochten ze geen stem uitbrengen. Jammer dat ik er niet bij was, ik had wel eens willen zien hoe ze dit klusje geklaard hebben. Heren/dames bedankt voor de medewerking!

De verschillende smaken had ik een nummer gegeven: 1, 2 en 3. Nummer 1 was het oorspronkelijke recept met de rasp van 1 citroen, kristalsuiker en 1 eetlepel rozenwater door de spijs, in nummer 2 was de rasp van 1 sinaasappel verwerkt, lichtbruine basterdsuiker en oranjebloesemwater door de spijs en nummer 3 was met de rasp van 1 citroen, donkerbruine basterdsuiker en citroensap door de spijs.

Na een volgens mijn echtgenoot volstrekt chaotisch - hoe kan het ook anders met automatiseerders - verlopen proeverij kwam er dan toch een winnaar uit de bus. De IT-ers bleken over verrassende smaakpapillen te beschikken, want nummer 2 werd de winnaar. Zelf vond ik deze variant ook lekker, het is weer eens iets anders dan het “recht-toe-recht-aan” klassieke recept dat we allemaal al kennen.

En dan nu de recepten: recept nummer 1 is het oorspronkelijke recept dat ik vond op Coquinaria, een hele leuke site met historische en moderne recepten. De nummers 2 en 3 zijn mijn bewerkingen.
De hoeveelheden genoemd bij het recept op Coquinaria heb ik gehalveerd en de gevulde speculaas gebakken in een vorm van 20 x 20 cm. Zowel de verschillende degen als de aangemaakte spijs heb ik een dag van tevoren gemaakt.

Gevulde speculaas

Gevulde speculaas (1)

Deeg:
  • 250 gram tarwebloem
  • 125 gram kristalsuiker
  • 1 theelepel bakpoeder
  • 1 theelepel baking soda (natriumbicarbonaat/zuiveringszout)
  • 1/4 theelepel zout
  • 25 gram speculaaskruiden
  • 125 gram ongezouten koude roomboter, in blokjes
  • geraspte schil van 1 citroen
  • 1 ei, losgeklopt
  • 25 ml slagroom
Vulling:
  • 300 gram amandelspijs
  • 1 ei
  • 1 eetlepel/15 ml rozenwater (verkrijgbaar bij toko)
Verder:
  • 25 halve amandelen
  • wat melk
  • vierkant bakblik van ± 20 cm, ingevet
Gevulde speculaas (2): DE WINNAAR

Deeg:
  • 250 gram tarwebloem
  • 125 gram lichtbruine basterdsuiker
  • 1 theelepel bakpoeder
  • 1 theelepel baking soda (natriumbicarbonaat/zuiveringszout)
  • 1/4 theelepel zout
  • 25 gram speculaaskruiden
  • 125 gram ongezouten koude roomboter, in blokjes
  • geraspte schil van 1 sinaasappel
  • 1 ei, losgeklopt
  • 25 ml slagroom
Vulling:
  • 300 gram amandelspijs
  • 1 ei
  • 1 eetlepel/15 ml oranjebloesemwater (verkrijgbaar bij toko)
Verder:
  • 25 halve amandelen
  • wat melk
  • vierkant bakblik van ± 20 cm, ingevet
Gevulde speculaas (3)

Deeg:
  • 250 gram tarwebloem
  • 125 gram donkerbruine basterdsuiker
  • 1 theelepel bakpoeder
  • 1 theelepel baking soda (natriumbicarbonaat/zuiveringszout)
  • 1/4 theelepel zout
  • 25 gram speculaaskruiden
  • 125 gram ongezouten koude roomboter, in blokjes
  • geraspte schil van 1 citroen
  • 1 ei, losgeklopt
  • 25 ml slagroom
Vulling:
  • 300 gram amandelspijs
  • 1 ei
  • 1 eetlepel/15 ml citroensap
Verder:
  • 25 halve amandelen
  • wat melk
  • vierkant bakblik van ± 20 cm, ingevet
Bekleed de ingevette vorm met een brede strook bakpapier en laat het papier aan twee kanten uitsteken. Zo kan de koek na het bakken makkelijk uit de vorm getild worden.

Meng de bloem met de suiker (nr. 1: kristalsuiker/nr. 2: lichtbruine basterdsuiker/nr. 3: donkerbruine basterdsuiker), bakpoeder, baking soda, zout en speculaaskruiden. Voeg de blokjes boter toe en snijd met twee messen of een pastryblender door de bloem. Of gebruik hiervoor een foodprocessor.

Meng het ei met de room. Voeg de geraspte citroenschil (nummer 1 en 3) of de geraspte sinaasappelschil (nummer 2) en het ei-/roommengsel toe. Kneed er met een koele hand snel een stevig deeg van. Verdeel het deeg in 2-en, maak er platte schijven van en leg ze verpakt in plastic folie minstens 1 dag in de koelkast.

Meng de amandelspijs met het rozenwater (nummer 1) of oranjebloesemwater (nummer 2) of citroensap (nummer 3) en het ei. Doe niet alle ei ineens erbij, begin met de helft en meng tot je een smeuïge massa hebt. Leg ook de aangemaakte amandelspijs in de koelkast.

Haal het deeg en de amandelspijs uit de koelkast en laat het op kamertemperatuur komen. Verwarm de oven voor op 160 ºC.

Verdeel ieder stuk deeg in twee gelijke stukken. Rol ieder stuk deeg op een bebloemde werkplek uit tot een vierkante lap ter grootte van de bakvorm. Leg 1 lap in de bakvorm, verdeel de amandelspijs erover - laat de rand vrij - en dek af met andere deeglap. Druk de rand aan. Bestrijk de bovenkant met wat melk. Maak met een mes een ruitjespatroon in het deeg (25 ruitjes) en verdeel de amandelen erover.

Gevulde speculaas

Bak de gevulde speculaas in het midden van de oven in ± 30 minuten gaar. Laat in de bakvorm afkoelen.

Gevulde speculaas

Eet smakelijk!

PS: a.s. zaterdag, 29 november, ga ik deze smaken gevulde speculaas bakken bij DOK Cookware.

12 opmerkingen:

gipskruit zei

Leuk!! Arden zo`n test.En veel succes zaterdag bij het DOK Cookware.
Ben nu al benieuwd naar de kerststol test;)

Geert zei

Ziet er goed uit! Dezelfde vraag als bij de speculaasbrokken: waarom moet het deeg een dag in de koelkast? Is dat beter voor de smaak? En wat scheelt het dan?

Levine zei

Sorry Geert, ik had je nog geen antwoord gegeven bij dezelfde vraag bij de speculaasbrokken. Het deeg moet rusten om de boter weer hard te laten worden, om de gluten weer tot rust te laten komen en te ontwikkelen en natuurlijk om de smaken goed te laten intrekken.

Hilde zei

Hier in België is gevulde speculaas niet echt gekend. Ook jullie speculaasbrokken smaken helemaal anders dan de bij ons gekende speculooskoekjes. Misschien dat ik het ooit nog wel eens probeer hoor deze gevulde speculoos. Zal er wel een paar extra ingrediënten voor moeten in huis halen.

Veel succes trouwens zaterdag ! Jammer dat het zo ver is anders was ik zeker eens langsgekomen om even kennis met je te maken.

Hilde

Anoniem zei

Hallo Arden,

Wat kan ik in plaats van baking soda gebruike?. Dacht dat ik het juiste had gekocht maar het is natrium carbonaat. Ik wil het deeg vanavond nog maken.

Alvast bedankt!

Ingrid66

Levine zei

Ingrid, je hebt natriumBIcarbonaat nodig = zuiveringszout = baking soda. Je kunt het nergens door vervangen. Ik zou zeggen laat het gewoon weg als je vanavond nog wilt bakken. Ik denk niet dat het een probleem oplevert. In al mijn andere speculaasrecepten wordt het namelijk niet gebruikt.

Anoniem zei

Ha Arden,
Ik ben op zoek naar rozen/oranjebloesemwater geweest.
In twee (indonesische) toko`s hadden ze het niet.Heb jij nog een tip? Ik woon in Barendrecht. Bedankt.

Levine zei

Hoi Rian, je kunt het ook online bestellen bij De Provisiekast: http://www.provisiekast.nl/

Emma zei

Kun je die oranjebloesemwater ook vervanger door vanille aroma?

Levine zei

Nee Emma, dat zou ik niet doen. De smaak van vanille is zo anders. Vervang het dan door citroensap.

Emma zei

Dankjewel voor je snelle reactie!

Ik kan uren kijken op je site trouwens en er zijn al meerdere recepten gemaakt :)!

Anoniem zei

Ik had de gevulde speculaas gemaakt , met appels uit het boek van Janneke philipine. Deze was lekker. Daarna jouw gevulde speculaas,nummer 2 ,met sinaasappelrasp. Hier thuis vonden ze allen jou recept lekkerder. Hij was inderdaad heerlijk!
Bedankt voor het delen van je recept.

groetjes Sylvia