22 december 2012

Wat eten we met kerst?


Nog 3 dagen en dan is het Kerstmis en eindelijk heb ik besloten wat we gaan eten. Tenminste dat denk ik, het zou best kunnen dat ik nog van gedachten verander.  Ik schuif het plannen van het kerstdiner altijd zo ver mogelijk voor me uit. Ik hou van koken en bakken, maar ik hou niet zo van kerst eigenlijk. Ieder jaar denk ik eerst dat we maar gewoon boerenkool met worst gaan eten, maar als het puntje bij het paaltje komt dan tover ik toch weer van alles op tafel. Ik heb op zich niets tegen kerst, maar wel tegen het opgeklopte gedoe er omheen. Supermarkten die opeens vol liggen met allerlei ingrediënten die ze normaal nooit verkopen. Ik verbaas me ook altijd over mensen die met overvolle karren door de winkel racen. Meer, meer, meer. En dan al die kant-en-klare kersthappen, vlees dat al gekruid of gemarineerd is, aardappels die je met saus en al zo in de oven kunt schuiven, toetjes uit een bakje. Men wil lekker eten met kerst, maar de supermarkten liggen vol met al die kant-en-klare voorgeprepareerde bakken en zakken. Dat rijmt toch niet met elkaar?

Ik hou ook niet zo van verplichtingen, geen bezoek omdat het moet omdat het Kerstmis is. Als mijn kinderen iets anders willen gaan doen, moeten ze dat vooral doen. Geen verplichtingen, geen scheve gezichten. Jezelf zijn en je daarbij prettig voelen, dat is veel belangrijker.

Ik vind het heel gezellig als ze komen en dan doen ze dit jaar op Kerstavond. Dochter Tessa met haar Australische fiancee Rodney en zoon Ewoud met zijn Russische vriendin Anastasia. Een internationaal gezelschap. Nederlands en Engels door elkaar. We gaat eerst een bezoek brengen aan kaarsjesavond in het oude centrum van Voorburg. Alle straatverlichting is dan vanaf 17.00 uur gedoofd en alleen de kerstversiering brand. De winkels en woonhuizen worden verlicht door ontelbare waxinelichtjes. Kinderen lopen met lampions, in stalletjes wordt glühwein verkocht en er worden kerstliedjes gezongen door kinderen van een basisschool. Hoe feeëriek ....

Ik ga helemaal niks ingewikkelds koken, geen tig-gangen diner. Dat levert alleen maar onnodige kerststress. Ik wil niet steeds heen en weer rennen tussen keuken en tafel. Ik wil wèl gezellig met elkaar eten en praten en genieten.

1e en 2e Kerstdag zijn we met z'n tweeën. Ik ga lekker (tenminste dat hoop ik, ook bij mij kan er iets mislukken!) koken, niet omdat het kerst is maar omdat ik dat leuk vind.

Kerststol en croissantjes (recept hou ik nog even geheim, ik gebruik het bij de workshop croissants en stokbrood) heb ik al gebakken, vlees heb ik ook al in huis. De rest van de boodschappen moet ik nog halen. Over vlees gesproken: wij eten vlees van de biologische vleesboerderij van familie Ampt. Subliem vlees. Marleen Ambt heb ik een paar maanden geleden leren kennen tijdens een workshop die ze bij mij kwam volgen. Je kunt vlees bij hen op de boerderij kopen, maar je kunt het ook online bestellen, het wordt dan thuis bezorgd (in Den Haag en omgeving bezorgen ze maar 1 x per maand).

Op Kerstavond eten we een runderstoofpot (recept volgt nog) met aardappel/pastinaakpuree en rode kool met cider en appel. Stoofpeertjes staan ook op tafel, die horen wat ons betreft bij kerst. Misschien serveer ik ook nog een voorafje, daar ga ik nog een nachtje (of twee) over slapen.

Het dessert, zeg maar grand dessert, bestaat uit frambozenmousse, chocoladefinancier, caramelfudge en een citroen-meringuetaartje. Wow, wat een heerlijkheden. Het mooie is dat ik hier bijna niets zelf aan hoef te doen, ik hoef het alleen maar op te halen (nou ja, mijn echtgenoot doet dat) en mooi op een bord te zetten. Ik heb het besteld bij Kelly van Delicious Sweetness. Ik heb Kelly ontmoet toen ik een demonstratie gaf bij kookwinkel DOK in Den Haag en volg haar via Twitter en Facebook. Ze maakt ook prachtige taarten en kan een high tea verzorgen. Tip: je kunt zaterdag 22 december nog bestellen voor de kerst!

1e Kerstdag staat er gemarineerde varkenshaas met (paddenstoelen)roomsaus, haricots vertssalade en Hasselback aardappelen of misschien wel gewoon gekookte aardappelen op het menu. Als toetje denk ik nu aan een chocolade lava taartje of misschien wel crepes Suzette (lekker retro!), maar het zou ook heel goed kunnen dat we het toetje overslaan.

2e Kerstdag eten we de restjes op, kliekjes dus .........

Meer kerstmenu's:
Kerst 2007
Kerst 2008
Kerst 2010
en via het tabblad Feestdagen kun je nog veel meer lekkere gerechten vinden.







21 december 2012

Panettone

Snelle panettone

Dit recept voor een snelle panettone is een uitkomst voor diegenen die al genoeg kerststress hebben, maar toch nog een kerstbrood willen bakken. Ook voor de mensen die gistdeeg maar eng vinden is dit recept heel geschikt. Je hoeft niet met je handen in het deeg, er hoeft niet gekneed te worden. Het deeg hoeft maar 1 x te rijzen. De structuur wordt dan weliswaar anders dan traditioneel brooddeeg.

Wie geen kerststress heeft of gistdeeg niet eng vindt kan ik ook nog deze panettone en deze mini panettone's aanbevelen.

Diegenen die helemaal willen uitpakken bakken natuurlijk mijn inmiddels beroemde kerststol! Het bijbehorende filmpje is inmiddels al meer dan 3000 keer bekeken. Via het tabblad Feestdagen kun je nog meer recepten voor kerstlekkernijen vinden.

Kerststol gebakken en gesneden

Het recept van onderstaande panettone vond ik op de blog Cake Duchess. Ik heb het ietsje aangepast.

Tip: bak deze panettone niet te lang anders wordt hij droog, 30 - 35 minuten is in de meeste ovens voldoende.

Snelle panettone

Panettone
  • 300 gram tarwebloem
  • 65 gram suiker
  • 7 gram droge gist
  • 5 gram zout
  • 120 gram (volle) melk, lauwwarm
  • 55 gram ongezouten zachte roomboter
  • 3 grote eieren
  • 100 gram sultana's
  • 50 gram gedroogde cranberries
  • 50 gram gekonfijte sinaasappelschil/bigarreaux
  • tulbandvorm van 20 cm, ingevet
  • poedersuiker
Meng 100 gram tarwebloem, suiker, gist en zout door elkaar in een grote kom of in de kom van een standmixer.

Voeg de melk en de boter toe en mix in ± 2 minuten (met handmixer met kneedhaken of met platte klopper standmixer) tot een zacht deegje. Voeg de eieren één voor één toe, voeg het volgende ei pas toe als het vorige helemaal is opgenomen. Voeg nog eens 100 gram tarwebloem toe en blijf nog 3 minuten mixen. Voeg de resterende bloem toe en mix in nog ± 5 minuten tot een zacht deeg.

Dek de kom af en laat het mengsel ± 20 minuten staan.

Roer de sultana's, cranberries en de gekonfijte vruchtjes door het deeg. Schep het deeg in de vorm, strijk de bovenkant glad met een spatel. Dek de vorm af en laat het mengsel op kamertemperatuur ± 1½ uur rijzen. Het hoeft niet helemaal in volume te verdubbelen.

Verwarm intussen de oven voor op 180 °C.

Bak de panettone op de onderste richel in 30 - 35 minuten gaar en goudbruin. Stort de panettone direct na het bakken uit de vorm en laat op een rooster afkoelen.

Strooi er vlak voor het serveren door een zeefje poedersuiker over.

Snelle panettone

19 december 2012

Cake met cranberries en amandelspijs

Kerstcakejes

Met het recept van deze overheerlijke cake doe ik mee aan het foodblogevent. Het wordt deze maand gehost door Emmelien van Zoet & roze. Dit foodblogevent bestaat al sinds juni 2008 en in december van datzelfde jaar was ik zelf de host. Het thema toen? Inderdaad .......... cranberries! Maar liefst 26 verschillende recepten waarin op de één of andere manier cranberries verwerkt zijn werden ingestuurd door verschillende bloggers en lezers van mijn blog. De round-up daarvan is hier te lezen.

Ik doe nu natuurlijk weer mee, want ik ben gek op cranberries. Het verzoek was om zoete gerechten in te sturen en dat is nog een reden om mee te doen. Ik ben nu eenmaal een zoetekauw.

Met onderstaand recept maak je een grote hoeveelheid cakedeeg, goed voor 1 grote cake of 24 kleine cakejes. Ik heb voor kleine cakejes gekozen en heb die in siliconen vormen gebakken. De stervormpjes heb ik ooit eens gekregen van mijn dochter, ik gok erop dat ze ze bij de Xenos heeft gekocht. De kleine tulbandvormpjes zijn, net als de vorm die ik heb gebruikt voor de Gugelhopf, van het merk Walter. De vormpjes zien er leuk uit, maar ik heb het toch niet zo op die siliconenvormen. De cake's worden nooit mooi goudbruin en als je niet oppast (of te weinig geduld hebt zoals ik) komen ze ook daar niet heel uit. Je kunt ook een muffinbakplaat, eventueel met papiertjes erin,  gebruiken.

De cakejes zijn lekker en zoet, daar bestaat geen twijfel over :-). Ze zijn zelfs al bijna op. Ik ga ze zeker voor de kerst nog een keer bakken!

In het oorspronkelijke recept worden trouwens verse cranberries gebruikt die je voordat je ze door het cakebeslag schept eerst grof hakt. Kijk voor het recept op de site van Fine Cooking.

Cake met cranberries en amandelspijs
(24 kleine of 1 grote)
Recept printen
  • 190 gram patentbloem
  • 1 ½ theelepel bakpoeder
  • ¼ theelepel zout
  • 225 gram ongezouten zachte roomboter
  • 200 gram amandelspijs
  • 200 gram suiker
  • 4 grote eieren, kamertemperatuur
  • 1 theelepel vanille extract
  • 60 ml (volle) melk, kamertemperatuur
  • ± 250 gram gedroogde cranberries
  • poedersuiker
  • 24 kleine siliconen cakevormpjes of 2 muffinbakplaten of 1 grote tulbandvorm, ingevet
Zorg ervoor dat alle ingrediënten op kamertemperatuur zijn, ook de eieren en de melk!

Verwarm de oven voor op 180 °C.

Zeef de bloem samen met het bakpoeder en zout boven een kom. Zet apart tot gebruik.

Mix de boter (met handmixer of platte klopper van een standmixer) samen met de amandelspijs in ± 2 minuten tot een glad mengsel.
Voeg de suiker toe en mix tot een licht en luchtig mengsel.
Mix de eieren er één voor één door, voeg het volgende ei pas toe als het vorige is opgenomen.
Schraap tussendoor de wand van de kom schoon.
Mix het vanille extract erdoor.
Mix op de laagste stand afwisselend het bloemmengsel en de melk erdoor. Niet te lang mixen!
Schep er als laatste de gedroogde cranberries met een spatel door.

Schep het beslag in de ingevette vorm of vormpjes. Vul niet verder dan ¾.
Bak de cakejes in ± 20 minuten in het midden van de oven gaar en goudbruin. Een grote cake heeft een baktijd van ± 45 minuten. De cake is gaar als een in het midden gestoken prikker er schoon uitkomt. Als de cakejes niet allemaal tegelijk in de oven kunnen bak je ze achter elkaar.

Zet de vorm/vormen op een rooster en laat 20 minuten staan. Los de cake/cakejes uit de vorm/vormen en laat op een rooster verder afkoelen.

Bestrooi de cake/cakejes voor het opdienen door een zeefje met poedersuiker.

De cake blijft in een goed afgesloten trommel een paar dagen goed. Invriezen kan ook!

18 december 2012

Haricots vertssalade met hazelnoten


Ik heb deze salade talloze malen gemaakt. Past overal bij en is makkelijk voor te bereiden. Bewaar alle onderdelen apart van elkaar (gekookte haricots verts en dressing eventueel in de koelkast) en pas vlak voor het opdienen doe je alles in een mooie schaal.

Haricots vertssalade met hazelnoten
  • 400 gram haricots verts, steelaanzet verwijderd
  • zout
  • 4 takjes platte peterselie
  • 1½ eetlepel azijn
  • ½ eetlepel honing
  • 1 theelepel mosterd
  • 3 eetlepels hazelnotenolie
  • ½ eetlepel boter
  • 40 gram blanke hazelnoten
  • 1 theelepel zout
Haricots verts met weinig water en zout in ± 10 minuten beetgaar koken. In vergiet met koud water afspoelen. Koud laten worden.

In koekenpan boter verhitten en hazelnoten in ± 3 minuten goudbruin bakken. Bestrooien met zout en af laten koelen.

Peterselieblaadjes fijnsnijden of in kopje fijnknippen.

In afsluitbaar potje doen: azijn, honing, mosterd, notenolie en peterselie. Schudden.

Haricots verts in schaal doen. Dressing nogmaals even schudden en erover schenken. Hazelnoten erover strooien.

Varkenshaas met roomsaus

Gisteren plaatste ik een recept voor gecaramelliseerde witlof. Onderstaand recept komt uit hetzelfde nummer van Tip Culinair (kerst 1996). Blijkbaar heb ik het toen gemaakt want er staat een krulletje (= lekker) bij.

Door de varkenshaas lang te marineren in wijn en port en jeneverbessen en laurier krijgt het vlees een bijzondere smaak die aan wild doet denken.

De roomsaus kun je nog lekkerder maken door er 200 gram gebakken paddenstoelen aan toe te voegen.

Gemarineerde varkenshaas met roomsaus
  • 2 varkenshaasjes à 250-300 gram
  • 2 ½ dl rode wijn
  • 1 dl rode port
  • 5 jeneverbessen
  • 2 laurierblaadjes
  • zout, versgemalen peper
  • 40 gram boter
  • 1½ dl wildfond (pot)
  • 1 dl slagroom

Leg de varkenshaasjes in een schaal en schenk er de wijn en de port over. Verdeel de jeneverbessen en de laurierblaadjes over het vlees. Dek de schaal af en zet de schaal in de koelkast. Laat ± 24 uur marineren.

Haal de varkenshaasjes uit de marinade (bewaar de marinade), dep droog met keukenpapier en bestrooi met zout en versgemalen peper.

Verhit de boter in een koekenpan en bak de varkenshaasjes in 15 – 20 minuten gaar. Haal het vlees uit de pan en verpak het in aluminiumfolie.

Roer wildfond en 1½ dl (gezeefde) marinade door het braadvocht in de pan. Kook de saus op hoog vuur tot ongeveer de helft in. Voeg de slagroom toe en breng de saus op smaak met zout en versgemalen peper.

Snijd de varkenshaas in schuine plakjes en leg ze op voorverwarmde borden. Lekker met gecaramelliseerde witlof.

17 december 2012

Gecaramelliseerde witlof

Witlof, je vindt het lekker of je vindt het helemaal niks. Volgens mij is er geen tussenweg. Hoewel?
Vandaag heb ik zomaar weer eens de gok gewaagd en witlof klaargemaakt. Mijn echtgenoot en zoon begonnen toen ze het op tafel zagen staan al direct te roepen. Nee hè, dat lusten we niet hoor!


Afijn, net gedaan of het kleine jongetjes waren en gezegd dat ze het in ieder geval moesten proeven. Het wonder geschiede, ze hebben het opgegeten en ze vonden het wel oké! Ik zal even hun woorden herhalen ....... Zoon: mam, ik vind het lekker. Echtgenoot: dat heb je prima klaargemaakt. Het smaakt net zoals in restaurant X (en X staat voor een goed restaurant hier in de buurt) en daar heb ik het ook gewoon opgegeten.

Het was dan ook geen 'gewone' witlof, maar gecaramelliseerde witlof. Met veel boter (geen margarine!), een beetje suiker en gevogeltefond. Simpel te maken, kan niet mislukken en ook lekker als bijgerecht met kerst.

Zo, dat heb ik toch weer mooi voor elkaar! Hoef ik witlof voortaan niet meer alleen voor mezelf klaar te maken. Ik vind witlof namelijk heel lekker, maar omdat ik de enige van de familie ben (of is het nu was?) maak ik het zelden klaar. Het recept komt uit het kerstnummer van Tip Culinair uit 1996. Wie wat bewaart die heeft wat :-).

Gecaramelliseerde witlof
  • 100 gram roomboter
  • 1 kilo niet al te grote witlofstruikjes, in de lengte gehalveerd
  • 15 gram suiker
  • ± 1½ dl gevogeltefond (pot)
  • zout 
Smelt de boter in een grote koekenpan. Leg de witlof erin en bak op hoog vuur ± 3 minuten, halverwege keren. Strooi de suiker erover en voeg de fond en zout naar smaak toe (pas op de fond kan ook al zout zijn). Laat de witlof op laag vuur met een deksel op de pan in ± 15 minuten gaar smoren. Voeg zonodig tijdens het smoren wat extra fond toe.



Gugelhopf

Gugelhopf

Een gugelhopf, ook wel kugelhupf of kugelhopf genoemd, is een cake gemaakt van gistdeeg, gevuld met rozijnen, amandelen en kirsch en wordt gebakken in een gugelhopfvorm of in een tulbandvorm.

Het is een erg zacht en kleverig deeg. Dit is dan ook het enige brooddeeg dat je kunt kneden -of eigenlijk is het mixen- met een handmixer. Ik maak het deeg in de KitchenAid of Bear Teddy Varimixer en mix het met de platte klopper.

De kirsch kan vervangen worden door Grand Marnier of rum. Gebruik alsjeblieft vanille extract in plaats van de chemische vanille aroma die te koop is in supermarkten. Je proeft het verschil echt! Gelukkig is vanille extract steeds beter verkrijgbaar, onder andere bij kookwinkels zoals DOK, Oldenhof, Kookpunt en Dille en Kamille. Je kunt het ook online bestellen of zelf maken.
Ik heb de gugelhopf in een Gugelhopf/tulbandvorm van het merk Walter gebakken. De zware bakvormen van Walter worden gemaakt van plaatstaal met een anti-aanbaklaag van siliconen en geleiden de warmte erg goed. Ik heb al een kast vol met bakvormen, maar deze nieuwe vorm is echt een aanwinst, ben er erg blij mee! Cake en brood glijden er moeiteloos uit, van aanbakken is geen sprake en schoonmaken is een fluitje van een cent.

Het recept is afkomstig van The Baking Pan.

Gugelhopf
  • 100 gram rozijnen
  • 30 ml kirsch
  • 7 gram droge gist
  • 60 gram water, lauwwarm
  • 65 gram volle melk, lauwwarm
  • 410 gram tarwebloem
  • 6 gram zout
  • 115 gram ongezouten zachte roomboter
  • geraspte schil van 1 citroen
  • 100 gram suiker
  • 180 gram ei, los geklopt
  • ½ theelepel vanille extract
  • 65 gram blanke amandelen, grof gehakt
  • geschaafde amandelen
  • poedersuiker, om mee te bestrooien na het bakken
  • gugelhopf of tulbandvorm van ± 20 cm
Giet de kirsch over de rozijnen en laat staan tot gebruik.

Roer de gist, water en melk in een schaaltje door elkaar en laat staan tot de gist is opgelost, ± 10 minuten. Meng de tarwebloem en zout door elkaar in een kom.

Mix de boter en de geraspte citroenschil met de platte klopper in een standmixer of met een handmixer met deeghaken door elkaar. Voeg de suiker, de eieren en het vanille extract toe en mix door de boter. Blijf enkele minuten mixen totdat alles goed is gemengd. Voeg vervolgens het gistmengsel toe en mix erdoor.

Voeg al mixend en op langzame stand de helft van de tarwebloem toe en blijf mixen tot alle bloem is opgenomen. Schraap de wand van de kom schoon en voeg de rest van de bloem toe. Blijf mixen, nu op een iets hogere stand, gedurende ± 10 minuten tot een mooi deeg ontstaat. Het moet een heel zacht en kleverig deeg worden, geen bloem toevoegen!

Doe het deeg over in een met zonnebloemolie ingevette kom. Dek de kom af met ingevet plastic folie of een douchemuts en laat het deeg op kamertemperatuur in 2 – 3 uur tot dubbel volume rijzen.

Roer het deeg met een pollepel door, dek de kom weer af en laat het deeg wederom tot dubbel volume rijzen. Dit zal 1 – 2 uur duren. Deze stap is optioneel. Je kunt ook direct doorgaan met het toevoegen van de vulling.

Vet de tulbandvorm in met boter en verdeel de geschaafde amandelen over de bodem.

Roer het deeg met een pollepel door en roer vervolgens de rozijnen met de kirsch en amandelen door het deeg. Schep het deeg in de vorm. Dek de vorm af en laat het deeg op kamertemperatuur in 1 – 2 uur tot bijna in volume verdubbelen.

Verwarm intussen de oven voor op 180 °C.

Bak de gugelhopf in 35 – 40 minuten gaar en goudbruin. Leg als het deeg te snel kleurt halverwege de baktijd een stuk aluminiumfolie op de kugelhopf.

Haal de vorm uit de oven en zet op een rooster. Los na ± 5 minuten de kugelhopf uit de vorm en laat verder afkoelen op een rooster. Let op: laat de gugelhopf niet te lang in de vorm staan, er treedt dan condens op waardoor de korst kugelhopf nat wordt.

Bestrooi de gugelhopf voor het serveren met poedersuiker.

Gugelhopf

08 december 2012

Boekrecensie: Greendelicious

De rijkdom van een eigen oogst op je bord
Bovenstaande zin geeft de sfeer van het boek Green delicious, geschreven door Natascha Boudewijn, perfect weer. Greendelicious, puur koken met je eigen oogst, is een prachtig boek waarin Natascha je niet alleen meeneemt naar haar tuin, maar je ook vertelt hoe je in je eigen tuin en zelfs op een balkon groenten en kruiden kunt telen.

Het boek staat vol met mooie foto's en alle seizoenen komen aan bod. Bij ieder seizoen staan recepten en tips over de teelt en de rassen van de gebruikte (vergeten) groenten, kruiden en bloemen.

Ik sloeg het boek open bij het recept voor bietentaartjes met brie & walnoot en dat is meteen ook het eerste recept wat ik ga maken. Het lijkt me heerlijk!

Er staat ook een enkel recept in dat ik zeker niet ga maken, bijvoorbeeld de Armeluiskappertjes gemaakt van de zaden van de Oost-Indische kers. Ik weet namelijk niet hoe ik aan die zaden zou moeten komen. Waarom niet? Ik zal het nu maar eerlijk bekennen: ik heb geen groene vingers. Ik laat bij wijze van spreken nog een plastic plant dood gaan!

Hoe inspirerend Natascha ook schrijft, ik zie het nog niet gebeuren dat ik op mijn kleine balkon of naast de voordeur in het hofje waar ik woon allerlei bakken neer ga zetten en daarin mijn eigen groenten ga verbouwen. Sorry Natascha .....

Het boek won ik trouwens bij een actie op BoonBlogt van Joke Boon. Ik ben er, ondanks het ontbreken van groene vingers, erg blij mee want het is een bijzonder boek.

Green delicious
Natascha Boudewijn
ISBN 9789023013600
Uitgeverij Becht
€ 18,95

Meer informatie en recepten van Natascha kun je vinden op haar website.