09 december 2009

Kerststol, kerstbroodjes of kerstrolletjes

Kerstbroodjes

De collega's van mijn echtgenoot zeuren al weken aan zijn hoofd of er dit jaar weer een "Kerststol event" komt. Ik heb namelijk al eens eerder een aantal stollen voor ze gebakken en die zijn blijkbaar goed in de smaak gevallen. Nou vooruit dan maar!

Vandaag was dus bakdag en morgen proefdag. Dames en heren collega's, de lijnen zijn vanaf donderdagochtend 10 december, 09.00 uur open voor reacties, complimenten en/of - uiteraard opbouwende - kritiek.

Mijn echtgenoot mag morgen een grote tas meesjouwen met daarin:
  • 1 x kerststol n.a.v. onderstaand recept
  • 1 x kerststol van mrs. Kostyra met spijs
  • 1 x kerststol van mrs. Kostyra zonder spijs
  • 1 x kerstbrood met marsepein
  • en natuurlijk niet te vergeten roomboter en poedersuiker
Onderstaand recept is een bewerking van de Stollen buns uit het decembernummer van GoodFood. Het originele recept heb ik iets bewerkt. Vorige week heb ik de kerstrolletjes (buns) gevuld met marsepein gebakken conform het originele recept. De smaak was uitstekend, maar de vorm en de vulling van marsepein vond ik wat minder.

Kerstrolletjes

Vervolgens heb ik in plaats van rolletjes broodjes gemaakt, gevuld met een balletje amandelspijs. Heel geslaagd!

Kerstbroodjes

Vandaag heb ik het recept verwerkt tot kerststol en wederom ben ik heel tevreden. Niet zozeer over de vorm (tijdens het bakken is het brood wat uit zijn voegen gebarsten), maar wel over de smaak.

Kerststol

Kerststol, kerstbroodjes of kerstrolletjes

Deeg:
  • 500 gram tarwebloem
  • 45 gram lichtbruine basterdsuiker
  • 10 gram droge gist
  • 1 theelepel kaneel
  • ½ theelepel gemberpoeder
  • ¼ theelepel piment
  • ¼ theelepel nootmuskaat
  • 85 gram zachte ongezouten roomboter, klontjes
  • 215 gram (volle) melk
  • 25 gram black treacle, melassestroop of keukenstroop
  • 30 ml cognac, vieux of rum
  • 1 ei, los geklopt
  • 30 ml zonnebloemolie
  • 9 gram zout
Vulling:
  • 90 gram blauwe rozijnen
  • 90 gram gele rozijnen
  • 25 gram oranjesnippers
  • 50 gram bigareaux, in stukjes
  • geraspte schil van 1 sinaasappel
  • geraspte schil van 1 citroen
Voor de kerststol en kerstbroodjes:
  • 300 gram amandelspijs
  • ± 1 eetlepel citroensap
  • 1 - 2 eetlepels ei, losgeklopt
Voor de kerstrolletjes:
  • 400 gram marsepein
Garnering:
  • 1 ei + 1 eetlepel melk
  • geschaafde amandelen
  • 50 gram poedersuiker + extra om de stol mee te bestrooien
Deeg:
Doe tarwebloem, lichtbruine basterdsuiker, droge gist en de kruiden in de kom van een standmixer of in een grote schaal als je het deeg met de hand wilt kneden. Roer met een pollepel door elkaar. Voeg de klontjes boter toe en wrijf er met je vingers doorheen.

Doe de melk, black treacle en de drank in een pannetje en verwarm tot de black treacle smelt. Laat afkoelen tot lauwwarm. Roer goed door elkaar en voeg samen met het los geklopte ei en de olie toe aan het bloemmengsel. Roer met een pollepel of de platte klopper van een standmixer door elkaar tot al het vocht is opgenomen. Dek af en laat 10 minuten staan.

Voeg het zout toe en kneed met de deeghaak of met de hand in ± 10 minuten tot een soepel deeg. Het deeg is makkelijk te verwerken.

1e rijs:
Vorm een bal van het deeg en leg de deegbal in een licht met zonnebloemolie ingevette kom, 1 x draaien zodat alle kanten met een beetje olie bedekt zijn. Dek de kom af en laat het deeg in ongeveer 1 uur tot dubbel volume rijzen.

Vulling:
Meng intussen voor de vulling de rozijnen, oranjesnippers, bigarreaux en de geraspte schil van de sinaasappel en citroen in een schaaltje door elkaar. Meng voor de stol en de broodjes de amandelspijs met citroensap en ei. De marsepein voor de rolletjes wordt pas tot een rol gevormd bij het maken van de rolletjes.

Stort het deeg op een licht met zonnebloemolie ingevette werkplek en druk uit tot een lap ter grootte van een A4.

Verdeel 1/3 van de vulling over de deeglap, laat de randen vrij. Vouw de linkerkant van het deeg tot net over het midden, doe dat ook met de rechterkant. De deegranden overlappen elkaar nu iets. Druk de naden met de deegroller (of met je vingers) dicht.

Draai het deeg en herhaal het uitrollen, vulling erover, vouwen en naden dichtdrukken nog twee keer. Kijk voor foto's van deze handeling bij het recept voor de Kerststol met marsepein.

Kerstbroodjes

Laat het deeg afgedekt ± 15 minuten rusten voor je verder gaat.

Stol:
Druk of rol het deeg uit tot een ovaal van ± 1 cm dik. Maak een rol van de amandelspijs  en leg de rol iets boven het midden op de deegplak. Vouw het deeg dubbel en druk de naad goed dicht.

Kerststol

Leg de stol op een bakplaat bekleed met een bakmatje of bakpapier. Bestrijk het deeg met het los geklopte ei-/melkmengsel en bestrooi met geschaafde amandelen. Druk de amandelen iets aan.

Kerststol

Broodjes:
Verdeel het deeg met een deegsteker in 12 - 14 gelijke stukjes. Maak balletjes van de amandelspijs. Druk ieder stukje deeg uit tot een plat lapje. Leg een balletje amandelspijs in het midden en vouw het deeg er omheen. Knijp de naad goed dicht.

Kerstbroodjes

Verdeel de deegballetjes met de naad naar beneden over 1 of 2 bakplaten (bekleed met een bakmatje of bakpapier). Bestrijk met het los geklopte ei-/melkmengsel en bestrooi met geschaafde amandelen. Druk de amandelen iets aan.

Kerstrolletjes:
Rol het deeg uit tot een lap van ± 50 x 15 cm. Maak van de marsepein een rol, even lang als de deeglap. Leg de marsepein in het midden van de deeglap, maak de randen nat met wat water en rol het deeg op. Snijd het deeg in 12 - 14 dikke rollen.

Kerstrolletjes

Verdeel de rolletjes met de snijkant naar beneden over 1 of 2 bakplaten (bekleed met een bakmatje of bakpapier) en druk ze met je hand wat platter. Bestrijk met het los geklopte ei-/melkmengsel en bestrooi met geschaafde amandelen. Druk de amandelen iets aan.

2e rijs:
Dek de stol, broodjes of rolletjes af met ingevet plastic folie en laat op kamertemperatuur in ± 45 minuten rijzen tot ongeveer 1½ zo groot.

Kerststol

NB: zet als je meer dan 1 bakplaat met broodjes of rolletjes hebt zet dan de andere bakplaat goed afgedekt (schuif bijvoorbeeld de bakplaat in een grote vuilniszak) op een koele plaats of in de koelkast. Laat zodra de 1e bakplaat de oven in gaat op kamertemperatuur verder rijzen.

Verwarm tijdens het rijzen de oven voor op 180 - 190 °C.

Bakken:
Stol: bak de stol in ± 40 minuten gaar en bruin. Dek zo nodig na 20 minuten af met aluminiumfolie. Leg de stol na het bakken op een rooster en bestrijk met suikersiroop (zie hieronder bij afwerking).

Broodjes en rolletjes: bak de broodjes/rolletjes in 15 - 20 minuten gaar en bruin. Leg de broodjes/rolletjes na het bakken op een rooster. Pas op: bij de rolletjes kan de marsepein wat aan de bakplaat kleven en is erg heet. Laat ± 5 minuten afkoelen op de bakplaat en leg ze dan op het rooster. Bestrijk met suikersiroop (zie hieronder bij afwerking).

Afwerking:
Doe 50 gram poedersuiker in een schaaltje en meng met ± 2 eetlepels heet water. Bestrijk de nog warme stol, broodjes of rolletjes met de suikersiroop. Laat verder op het rooster afkoelen. Bestrooi voor het serveren met poedersuiker.

Kerstbroodjes

Kerstrolletjes

Eet smakelijk!

11 opmerkingen:

Anoniem zei

Hallo Arden,

Dit ziet er wederom heel smakelijk en gezellig uit!

Vraagje: heb jij een tip? Volgende week ben ik jarig en wil ik trakteren op het werk, voor 15 tot 20 personen.
Ik zoek iets eenvoudigs waar ik makkelijk meer van kan maken e/o delen.
Wat zou jij maken??

Groetjes van Jacqueline

Levine zei

Hoi Jacqueline, is de chocolade walnoten plaatkoek misschien iets? Wordt gebakken in een grote vorm: http://uitdekeukenvanarden.blogspot.com/2009/02/chocolade-walnoten-plaatkoek.html.

Anoniem zei

Ziet er inderdaad heel aantrekkelijk uit, heb daar wel zin in ( ook om te maken :-) )!
Kun je corn syrup ook vervangen door maple syrup? Dat heb ik nl in huis. Weet jij of corn syrup te koop is bij Jumbo? Ik moet zowiezo ff op pad voor de walnoten.

Wederom weer de groetjes van Jacqueline.

Levine zei

Corn syrup is niet te vervangen door maple syrup. Je kunt het weglaten, zie mijn opmerking in het recept of zelf namaken, zie ook een link in het recept. Succes :-).

Gerdy zei

Ik heb me afgelopen weekend ook even uitgeleefd en dit recept gebruikt voor twee stollen (met het deeg in tweeen heb je nog steeds een mooi maatje stol).

Ze zagen er heel mooi uit vanuit de oven, helaas waren ze van binnen iets te vast. Heeft dit puur te maken met de rijstijd? of heb je misschien meer ideeen waar het aan zou kunnen liggen.
De smaak was trouwens nog steeds erg goed, maar net even wat luchtiger zou wel beter zijn denk ik.

Anoniem zei

Hallo Arden,
Het is goed gelukt de chocolade walnoten plaatkoek! Heerlijk!! Voor mijn gezin en morgen voor de collega's. k Was alleen vergeten om de walnoten te roosteren... wat niet weet wat niet deert... Ook heb ik een appelkwarkplaatcake gemaakt. Een leuke variatie op de appeltaart.

De 'help ik heb geen kerststol lijkt wel een beetje op de appelkwarkcake.
Ik ga die kerststol ook zeker te weten maken!

Groetjes van Jacqueline

Levine zei

Hoi Gerdy,

Sorry voor de late reactie. De structuur kan inderdaad met de rijstijd te maken hebben, zowel te lang als te kort laten rijzen. Moeilijk te bepalen vanaf afstand. Zit ook aardig wat vulling in, daar kan het brood ook wat vaster van worden.

illyria zei

Hi Arden,

Ik ben al een tijdje op zoek naar een cooling rack en zie ze vaak in jouw foto's terugkomen. Weet jij waar je die kunt kopen?
Geweldig blog trouwens!

Levine zei

Hallo Illyria, ik heb verschillende roosters, allemaal gekocht bij een kookwinkel.

moniek zei

Deze kerststol alvast geprobeerd voor de kerst voorpret. De smaak is perfect, de spijs is voldoende en de vulling ook...alleen een vraagje hoe krijg je de stol mooi dicht gevouwen en eentje die dicht blijft met bakken?? Ik had al netjes zoals je beschreven hebt, ingesmeert met losgeklopt ei, maar helaas is hij niet helemaal mooi van vorm geworden (gebleven). Alvast bedankt voor het antwoord.

Moniek

Levine zei

Hallo Moniek, dat kan nog wel eens lastig zijn. Je kunt spieken bij deze fotoserie, gemaakt door Cor: http://picasaweb.google.com/bakfotos/ZoMaakJeEenKerstPaasstol#