Voor het zevende jaar op rij bak ik deze oliebollen. Het zijn echt de allerlekkerste die er bestaan, ik schreef er in 2010 ook al kort over in een ander recept voor oliebollen. Het recept van deze heerlijke bollen is van Gerrit Jan, de Eetschrijver. Nu moet ik gelijk wel bekennen dat ik niet helemaal zijn recept volg. De hoeveelheid kaneel en citroen in zijn recept vind ik echt veel te veel. Ik wil oliebollen en geen kaneel-citroenbollen ;-).
Vorig jaar bakte ik ze samen met mijn Russische schoondochter Anastasia, als een soort inburgeringscursusje zeg maar. Dit jaar zijn ook haar moeder en haar zus in Nederland en ga ik een flinke schaal bollen voor ze bakken. Mijn kerststol viel al erg bij ze in de smaak en ik ben heel benieuwd wat ze van deze Nederlandse traktatie vinden.
Als tip een weetje over kaneel: kaneel tast de werking van gist aan. Als je dus veel kaneel in een broodrecept gebruikt kun je het beste iets meer gist gebruiken.
Je hoeft echt geen rare capriolen uit te halen om het oliebollendeeg te laten rijzen, het kan gewoon op kamertemperatuur. Het zal ook niet inzakken door tocht (daar kan het wel van afkoelen en dat is niet de bedoeling) of als er iemand stampend door de keuken loopt of als een deur hard wordt dicht gegooid. Het zakt wel in als je het te lang laat rijzen. Dat moet je zien te voorkomen.
Niet iedereen houdt van de smaak van sukade. De sukade in de vulling kun je vervangen door rozijnen of krenten, stukjes gewelde abrikozen of gekonfijte sinaasappelschil.
Zo maak ik de oliebollen van de Eetschrijver.
Oliebollen (± 40 stuks, afhankelijk van hoe groot je ze maakt).
Deeg:
- 75 gram verse gist (of 25 gram droge gist*)
- 50 gram volle melk, ± 30 °C
- 1 kilo tarwebloem
- 30 gram suiker
- geraspte schil van een ½ citroen (optioneel)
- 750 gram koolzuurhoudend bronwater, op kamertemperatuur
- 100 gram ei, op kamertemperatuur
- 15 gram zout
- 2 gram/1 theelepel kaneel
- 50 gram roomboter, gesmolten en een beetje afgekoeld
- 200 gram rozijnen
- 100 gram krenten
- 100 gram sukade, in stukjes
- 150 gram niet te zure appel (bijvoorbeeld Elstar), in blokjes
- frituurpan
- 3 - 4 liter zonnebloemolie (geen frituurvet!)
- ijsbolletjestang
- vergiet of bord bekleed met keukenpapier
*Als je droge gist gebruikt kun je die gelijk bij de bloem doen. De melk voeg je dan samen met het bronwater toe.
Wel (de avond van tevoren) de rozijnen en de krenten ± 15 minuten in lauw water. Laat ze (de hele nacht) uitlekken in een vergiet en dep ze voor gebruik nog even droog met keukenpapier of in een theedoek.
Deeg maken in een standmixer:
Los de verse gist op in de melk. Doe bloem, suiker en citroenrasp (optioneel) in de kom. Voeg het gistmengsel samen met het bronwater en de eieren toe aan de bloem terwijl de mixer langzaam draait. Gebruik de platte klopper en niet de deeghaak! Voeg als het vocht is opgenomen het zout, de kaneel en de gesmolten boter toe. Laat de mixer nog enkele minuten op een wat hogere snelheid draaien. Schraap eventueel de wand van de kom tussendoor schoon met een deegschraper. Meng er tot slot op een langzame stand de vulling door.
Dek de kom af met ingevet plastic folie of een douchemuts. Let erop dat de mixerkom groot genoeg is, het deeg gaat immers nog rijzen. Bij twijfel: verdeel het deeg over twee kommen. Laat het deeg op kamertemperatuur rijzen tot het ongeveer in volume is verdubbeld, 60 - 75 minuten.
Roer het deeg met een pollepel door. Het zal nu inzakken, geen paniek! Dit omroeren wordt ook doorslaan genoemd oftewel: je roert de lucht eruit. Dek de kom weer af en laat het deeg weer 20 - 30 minuten rijzen.
Verhit intussen de olie in een frituurpan (of pan) tot 180 ºC. Niet hoger en niet lager! Gebruik eventueel een thermometer.
Als het beslag weer voldoende gerezen is kan er gebakken worden: doop de ijsbolletjestang in de hete olie en schep vervolgens deeg uit beslagkom, beweeg hierbij de tang met beslag een paar keer langs de rand van de kom zodat het beslag een beetje wordt opgebold. Laat de bol in de hete olie glijden en herhaal dit nog drie of vier keer. Bak niet te veel oliebollen tegelijk, de olie zal dan te veel afkoelen.
Bak de bollen in de hete olie in ± 6 minuten goudbruin en gaar. Draai ze halverwege het bakken om (dit gaat vaak vanzelf als je ze aantikt). Schep ze met een schuimspaan uit de olie en laat ze in een vergiet op keukenpapier uitlekken.
Bestrooi de oliebollen voor het serveren door een zeefje met poedersuiker. Als je ze warm wilt serveren, zet de bollen dan ± 15 minuten in een op 100 ºC voorverwarmde oven (nooit in de magnetron!).
Prettige jaarwisseling!